ΣΑΝ ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ


Από μικροί οι άνθρωποι αγαπούν τα παραμύθια. Οι παλιότεροι προ τηλεόρασης εποχής τα άκουγαν από τους παππούδες τους δίπλα στη φωτιά και στα μάτια τους ζωγραφιζόταν πότε η χαρά ,πότε η λύπη, πότε ο φόβος ανάλογα με το αφήγημα του παραμυθιού. Στην φάση εκείνη ο αφηγητής παππούς είχε την «δύναμη» ,σε συνάρτηση με την παιδική αθωότητα να δημιουργεί συναισθήματα , εικόνες , αντιδράσεις.
Μεγαλώνοντας χάνουμε σε μεγάλο βαθμό την έννοια της παιδικότητας ωστόσο ένα γεγονός παραμένει. Μας αρέσουν τα παραμύθια. Με άλλη μορφή , με άλλον τρόπο   ωστόσο μας αρέσουν. Τα ονομάζουμε λογοτεχνία , θέατρο , κινηματογράφο και πρόσφατα σειρές Netflix από πλευράς τέχνης και νέα, ειδήσεις, ενημέρωση  από την πλευράς της  πολιτικής μας  ζωής
Στις περιπτώσεις αυτές και πάλι ο αφηγητής έχει την δύναμη να δημιουργεί μέσα μας συναισθήματα , απόψεις , αντιδράσεις  μέχρι και να περνάει έμμεσα ή άμεσα τις ιδέες του με κάποιους από αυτούς τους τρόπους. Στην πολιτική μας ζωή το ότι ενηλικιωθήκαμε νομικά δεν μας κάνει αυτόματα και ικανούς να διαχειριστούμε με το δικό μας νου και κριτική σκέψη όσον αφορά τα γεγονότα γύρω μας , γιατί απλούστατα τα κανείς δεν μας δίδαξε να το κάνουμε. Ο δρόμος προς την ανεξάρτητη και ανεπηρέαστη σκέψη είναι μοναχικός, δύσκολος ,έχοντας  πολλά στάδια να διανύσει κανείς απλώς για να την πλησιάσει.  
Άραγε πόσα από αυτά που πιστεύουμε και ασπαζόμαστε είναι δικές μας απόψεις και όχι με κάποιον τρόπο εμβόλιμες;
Ποιοι είναι οι αφηγητές σήμερα και πόση δύναμη έχουν στην λεγόμενη «κοινή γνώμη»;
Πως επηρεάζουν τα συναισθήματα μας, δημιουργώντας μας πότε χαρά, πότε λύπη , πότε αγανάκτηση , εθνική υπερηφάνεια, οργή ,αναστάτωση και πώς επηρεάζουν τις ζωές ,τις αποφάσεις μας περιλαμβανομένης και της  ψήφου μας;

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πρώτα με το προφίλ του αφηγητή σήμερα. Τον κύριο ρόλο σε αυτό έχουν τα ΜΜΕ που εδώ και χρόνια έχουν απολέσει τον ρόλο τους ως μέσα ανεξάρτητης ενημέρωσης (αν τον είχαν ποτέ) και ουσιαστικά λειτουργούν ως προπαγανδιστικά εργαλεία των ιδιοκτητών τους οι οποίοι ως γνωστόν είναι μεγαλοεπιχειρηματίες , με συγκεκριμένα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα που άλλοτε συμβαδίζουν μεταξύ τους άλλοτε αντιπαλεύονται . Έχοντας ως κύριο σκοπό την προάσπιση των οικονομικώς συμφερόντων της ελίτ  που αποτελούν μέρος της , ανεβάζουν και κατεβάζουν κυβερνήσεις , επιβάλουν και ματαιώνουν αποφάσεις , μετακινώντας την κοινή γνώμη με όπλο την αφήγησης και την οπτική που δίνουν στα  γεγονότα. Οι πολιτικοί και οι κυβερνήσεις,  όμηροι και συνένοχοι αυτής της κατάστασης  λειτουργούν πια με ορους μάρκετινγκ παίρνοντας μέρος ως ηθοποιοί στο εκάστοτε αφήγημα-παραμύθι που μας σερβίρουν. Στις μέρες μας τα μεσα κοινωνικής δικτύωσης συντελούν σε μεγάλο βαθμό στην διαμόρφωση απόψεων καθώς επίσης με την μορφή αρένας σε πεδίο αντιπαράθεσης  και αφορισμών του ενός προς τον άλλον. Δεν είναι τυχαία η χρήση τους από τα πολιτικά κόμματα στις εκλογές με τρανό παράδειγμα την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ με όχημα την εστιασμένη προπαγάνδα μέσω Facebook  που οργάνωσε η εταιρία British Analytica . Άραγε πόσο διαχειριζόμενοι είμαστε στις λεγόμενες «δημοκρατίες» έχουμε σκεφτεί;
Ας περάσουμε τώρα στις αφηγήσεις . Όπως τα παιδικά μας παραμύθια η αφήγηση του κάθε γεγονότος χρειάζεται πρωταγωνιστές. Σίγουρα κάποιον καλό , τουλάχιστον έναν κακό και τις περισσότερες φορές έναν σωτήρα που άλλοτε είναι ο ίδιος ο καλός άλλοτε κάποιος τρίτος με δύναμη (νεράιδα, κυνηγός, βασιλόπουλο κτλ)  Ως τι παρουσιάζεται ο καθ ένας έγκειται στην ευχέρεια του αφηγητή . Έχει την δύναμη στα χέρια του να παρουσιάσει τον καλό κακό ή το αντίθετο καθώς και να βρει τον αποδιοπομπαίο τράγο  ή τον από μηχανής θεό όπου αυτός νομίζει. Κάποιοι τα ονομάζουν Fake News όμως η δύναμη της αφήγησης και κυρίως της εικόνας είναι αυτή που εντυπώνεται τόσο βαθιά και ενεργοποιεί μέσα στον άνθρωπο συναισθήματα και αντιδράσεις εντελώς προβλέψιμες από τον αφηγητή . Πριν λίγες μέρες παρουσιάστηκε ένα βίντεο του 2015 στα σύνορα Σκοπίων-Βουλγαρίας από τηλεοπτικό κανάλι ως εισβολή στον Έβρο σήμερα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γέμισαν από αναμεταδώσεις αυτού  του βίντεο με κάθε είδους σχόλια από κάτω τα οποία ως δια μαγείας έσβησαν απ τον τοίχο τους  μόλις αποκαλύφθηκε η απάτη.  Δεύτερο λιγες μέρες μετά παράδειγμα  ένας γονιός βάζει το παιδί του πάνω από καπνούς, για να το προστατέψει από τα δακρυγόνα (συνήθης πρακτική των διαδηλωτών) και παρουσιάζεται ως ο «εισβολέας που κάνει το παιδί του όργανο προπαγάνδας». Δώστου πάλι αναμεταδώσεις και σχόλια  από  κάτω. Άλλωστε τα δακρυγόνα δεν έφτασαν ποτέ στον καναπέ κανενός. Στους δρόμους των αγώνων εκτοξεύονται.
Όμως οι άνθρωποι αυτοί άραγε αναρωτήθηκαν γιατί ξεγελάστηκαν έτσι; Γιατί αντέδρασαν με τόση ζέση σε ένα παραμύθι; Σκέφτηκαν άραγε πόσο διαχειρησιμοι μπορεί να γίνουν ανα πάσα στιγμή ;   Και εντάξει αυτό ήταν ξεκάθαρη απάτη. Τι γίνεται όμως με την υπόλοιπη παρουσίαση των γεγονότων από ποιο έξυπνους αφηγητές; Πως μπορεί κανείς να είναι σίγουρος με βάση το προφίλ των αφηγητών ότι η εικόνα που του παρουσιάζουν είναι αληθινή;

Το μυστικό θα το αντλήσουμε πάλι από την παιδική μας ηλικία , τότε που μια λέξη αποτελούσε μεγάλο μπελά σε όσους μας μεγάλωναν και οι περισσότεροι την διαχειρίστηκαν μάλλον λάθος τρόπο ,θάβοντας την ανάγκη του παιδιού για εξερεύνηση . Η λέξη «ΓΙΑΤΙ;» Αυτό το γιατί, η αναζήτηση της αιτίας είναι που μας ξεχωρίζει .Αυτή η λέξη είναι ο μεγαλύτερος μπελάς των αφηγητών σήμερα και την εξορκίζουν σαν τον διάολο. Έτσι χρησιμοποιώντας την δύναμη του αφηγητή θέτουν αυτοί τα ερωτήματα:
«Τα σύνορα μας γέμισαν εισβολείς , θα τους αφήσουμε να περάσουν; Ο Ερντογαν κανει ασύμμετρο πόλεμο στην Ελλάδα, θα τον αφήσουμε; Θέλουμε να γεμίσει η Ελλάδα μας ισλαμιστές λαθρομετανάστες; Είναι πρόσφυγες ή λαθρομετανάστες που έρχομαι με ειδική αποστολή διάβρωσης του πληθυσμού;  Κουβαλούν τόσες αρρώστιες. Τους θέλουμε δίπλα στα σπίτια μας , στα σχολεία μας , με τα παιδία μας; Θέλουμε να μας επιβάλουν την θρησκεία τους;;» Οοοοοοοχι φωνάζουν όλα μαζί τα ενήλικα παιδάκια… και μολις ετσι η κοινη γνώμη δημιουργήθηκε.
Είναι όμως και κάποια σπασαρχιδάκια που επιμένουν να θέτουν αυτά τα ερωτήματα. Γιατί;
Ποια γεωπολιτική συγκυρία κάνει τον Ερντογαν να λειτουργεί έτσι; Τι προσπαθεί να κερδίσει; Ποιοι τελικά είναι οι σύμμαχοι μας και γιατί λουφάζουν; Τι επενδύσεις εχουν κάνει οι γερμανοί στην Τουρκία και πως τις προστατεύουν;  Γιατί οι ΗΠΑ κρατούν ισες αποστάσεις;  Γιατί αυτοί η άνθρωποι έγιναν προσφυγές ή μετανάστες; Ποιοι λόγοι συντελούν στο να εγκαταλείψει κανείς την χώρα του το σπίτι του ψάχνοντας για κάπου καλύτερα; Γιατί δεν μπορεί να ζήσει κάνεις με αξιοπρέπεια στην Αφρική , σε πολλές χώρες της Ασίας ή του λεγόμενου τρίτου κόσμου; Γιατί αυτοί οι άνθρωποι πεινούν, ενώ το υπέδαφος των χωρών τους λεηλατείται από Ευρωπαϊκές και Αμερικάνικες εταιρίες; Ποιοι πλουτίζουν από την πείνα τους και γιατί το ανεχόμαστε αυτό; Γιατί βιώνουν τόσους εμφύλιους πολέμους και γενοκτονίες; Ποιοι τις τροφοδοτούν; Ποιοι τους πουλούν όπλα; Ποιοι ανοίγουν τους πολέμους και γιατί; Τι κερδίζουν; Πόσο αίμα χρειάστηκε να χυθεί για να αγοράσουμε το διαμαντένιο δαχτυλίδι όταν κάναμε πρόταση γάμου; Πόσο αίμα περιέχει το πετρέλαιο στο ρεζερβουάρ του αυτοκίνητου μας; Ποσό δάκρυ και καταπίεση είναι ποτισμένα τα ρούχα που φορώ; Ποιο χρηματιστηριακό παιχνίδι ανεβάζει και κατεβάζει τις τιμές βασικών ειδών οδηγώντας πολλούς ανθρώπους στον θάνατο και λίγους στην αύξηση του πλούτου τους σε μια νύχτα;
Αντίστοιχα γιατί με πλημυρίζουν βλέποντας τις τελευταίες μέρες ανθρώπους που συμπαθώ και μεγάλωσα μαζί τους να επιτίθονταν με μένος από το πληκτρολόγιο τους σε ανυπεράσπιστους και άοπλους ανθρώπους ξεχνώντας πανανθρώπινες αξίες . Πόσο κοντά είμαστε ξανά στα ίδια λάθη που οδήγησαν κάποτε τον κόσμο στο τέρας του φασισμού. Μεγάλωσα σε τόπο που το πλήρωσε ακριβά αυτό. Πόσο εύκολα τελικά  ολισθαίνουμε σε ρατσιστικές και απάνθρωπες λογικές όταν οι καταστάσεις χτυπούν την πόρτα μας;
Δεν είμαι εδώ για να σας δώσω τις απαντήσεις .Ο καθ ένας τις οφείλει στον εαυτό του αφού όμως του θέσει ο ίδιος τα ερωτήματα .
Τα παραμύθια μπορεί να είναι ευχάριστα όμως αν θέλουμε να πάμε ένα βήμα μπρος σαν ανθρωπότητα οφείλουμε κάποια στιγμή να απογαλακτιστούμε . Να σκεφτούμε μόνοι μας χωρίς υποβολείς , να βρούμε τις απαντήσεις χωρίς «λυσάρια» , να πάρουμε θέση ακόμα και αν δεν αρέσει στους γύρω μας, ακόμα κι αν αύριο χρειαστεί να την αναθεωρήσουμε σαν ελεύθεροι άνθρωποι. Να είμαστε Έλληνες , Τούρκοι ,Αλβανοί, Γερμανοί , Αυστραλοί χωρίς να ξεχνάμε όμως ότι το είδος που ανήκουμε είναι κοινό και λέγεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις