Υγεία - Δικαίωμα ή προϊόν; Σκέψεις από έναν περίπατο στο Ασκληπιείο Επιδαύρου

  Μεγάλη Παρασκευή πρωί και μια γλυκιά ζέστη έκανε ακόμα πιο ευχάριστο τον περίπατο ανάμεσα στα αρχαία ερείπια του πιο διάσημου Ασκληπιείου της αρχαιότητας. Του  Ασκληπιείου της Επιδαύρου. Η διάθεση και συγκίνηση που μου προσέφερε νωρίτερα η περιήγηση στο γνωστό και καλοδιατηρημένο θέατρο που σε ταξιδεύει χρόνια πίσω στους μεγάλους Έλληνες τραγωδούς με τις ανθρώπινες χίμαιρες που περιγράφουν στα έργα τους  έδωσε την θέση της σε μια απρόσμενη ταραχή μου προξενεί ο περίπατος στο αρχαίο αυτό ιατρείο.  Γιατί άραγε;

  Η εκ-μετάλλευση ανθρώπου προς άνθρωπο φαντάζει αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας  . Ένα μεγάλο εργαλείο που αποτελούσε και αποτελεί οπλο στα χέρια εκμεταλλευτών (που ονομάζονταν κατά εποχές ιερατεία , μάγοι , κληρικοί , επίορκοι γιατροί ,κομπογιαννίτες ,τηλεοπτικοί και μη τσαρλατάνοι ,εναλλακτικοί γιατροί και καφετζούδες  μέχρι το αποκορύφωμα στις μέρες μας τις «Φαρμακευτικές εταιρίες» ) αποτελούσε πάντοτε ο φόβος του ανθρώπου για την υγεία του και κατ επέκταση για τον θάνατο.  Το ιερατείο στο παρελθόν κρατούσε την γνώση ως επτασφράγιστο μυστικό και πάνω σε αυτή την όποια γνώση που τέλος πάντων την πουλούσε ως πανάκεια αποκόμιζε απίστευτο κέρδος συγκεντρώνοντας θησαυρούς που ακόμα κι εμείς σήμερα θαυμάζουμε..   

   

  Το ασκληπιείο της Επιδαύρου είναι το τέλειο παράδειγμα μιας τέτοιας εκμετάλλευσης. Αποτελούσε για την εποχή του ένα πρότυπο θεραπευτικό και  χαλαρωτικό πολυκέντρο όπως θα το ονομάζαμε σήμερα Στους χώρους του υπήρχαν δυο χωροι ξενοδοχείων  (διώροφα παρακαλώ)  για τους ασθενείς και τους συνοδούς τους , τεράστια αίθουσα εστιατορίου που γίνονταν επίσης και τα «τελετουργικά» γεύματα. Λουτρά σε διάφορους χώρους , γυμναστήριο , Ωδείο , θέατρο , στάδιο και φυσικά τα θεραπευτήρια. Μάλιστα όπου υπήρχε κενός χώρος ξεφύτρωναν διάφορα ιερά για αφιερώματα. Το ιερατείο και οι ισχυροί της εποχής είχαν στήσει την τέλεια μπίζνα .Αν ήσουν άρρωστος και ήθελες να γιατρευτείς μπορούσες , αρκεί φυσικά να έχεις χρήματα (σας θυμίζει κάτι αυτό;) Και επειδή οι άνθρωποι που το έστησαν ήταν πολύ μπροστά και ο κόσμος που τους πίστευε  πολύ πίσω ακόμα… την θεραπεία σου την έκανε αυτοπροσώπως ο θεός Ασκληπιός! Ναι αφού περνούσες εξαγνισμούς και τελετές που δοκίμαζαν την επιμονή και  αυτό μεταφραζόταν σε πολύ χρήμα στο τέλος κατέληγες στο Άβατο .Εκεί σε κοίμιζαν αφού είχες πάλι προετοιμαστεί τελετουργικά (ξέρεις …κι άλλο χρήμα) για να δεχθείς τον θεό  . Στον ύπνο σου λοιπόν εμφανιζόταν ο μέγας γιατρός Ασκληπιός και σου έλεγε τι να κάνεις  ή σε γιάτρευε επιτόπου και έφευγες ή τουλάχιστον νόμιζες πως έφευγες υγιής να πληρώσεις τον τελικό λογαριασμό στην ρεσεψιόν. ( βλέπε http://www.lifo.gr/team/evrymata/35072   και http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=504910 ) Μάλιστα είχαν αναρτήσει επιγραφές ανθρώπων που γιάτρεψε ο θεός (Ξέρεις σαν το πριν και μετά σε διαφορά ινστιτούτα δίαιτας και προσθετικής μαλλιών) ώστε να γίνονται πιστευτοί. Το σχέδιο αυτό μεγάλωσε πολλές γενιές και έθαψε ακόμα περισσότερες . Άνθρωποι από πολλά μακρινά μέρη της γης όπως δείχνουν τα αφιερώματα και οι επιγραφές  επισκέπτονταν το Ασκληπιείο γεμάτοι ελπίδα να βρουν την υγειά τους από τον θεό της ιατρικής. Σαφώς και κάποιες από τις οδηγίες που έδιναν οι ιερείς  με την γνώση που υπήρχε τότε ήταν καλές : ιαματικά λουτρά , γυμναστική , γιατροσόφια κτλ όμως εδώ δεν προσπαθούμε να κρίνουμε τις μεθόδους τις εποχής αλλά τον τρόπο εκμετάλλευσης του ανθρώπου γύρω από το θέμα της υγείας την περίοδο της αρχαιότητας μέχρι και σήμερα.

  Για τον λόγο αυτό οι ιερείς του ασκληπιείου ήταν οι πρώτοι που λοιδόρησαν τον Ιπποκράτη (ξέρετε αυτόν που έγραψε και τον όρκο που έχουν καταπατήσει τουλάχιστον οι μισοί γιατροί στις μέρες μας )  και τις επιστημονικές του μεθόδους γιατί απλά τους έπαιρνε την πελατεία.

  Αν μελετήσουμε τις μεθόδους και τους τρόπους ψυχολογικής πίεσης που ασκούσαν τα Ασκληπιεία για να αρμέγουν τον ασθενή θα δούμε πως δεν υπάρχουν και μεγάλες διαφορές με το σήμερα. Φυσικά η γνώση πια είναι περισσότερη , η επιστήμη προόδευσε και σώζονται πολλοί άνθρωποι όμως η εκμετάλλευση του ανθρώπου στην ευάλωτη στιγμή που ασθενεί παρέμεινε ίδια και απαράλλακτη με τις εποχές του ασκληπιείου απλά με πιο σύγχρονα μέσα και ονομάζεται αλλιώς: Φαρμακευτική βιομηχανία….. Σήμερα τα ΜΜΕ παίζουν τον ρόλο του τελάλη των φαρμακευτικών εταιριών. «Προσοχή ο Η1Ν1 ιος σκοτώνει ….κυριε υπουργέ εχουμε προμηθευτεί εμβόλια για του πολίτες;» Φυσικά απαντάει ο υπουργός με στόμφο  παραγγείλλαμε  16.000.000 δόσεις εμβολίων  (για 10.000.000 κατοίκους στην χώρα !!!!   δες σχετικό άρθρο της όχι τοσο μακρινής εποχής http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=437615 )  Τόσο απλό…. Υπερκέρδη για τις εταιρίες του Tamiflu και του Relenza και χρέη για το δημόσιο που θα τα πληρώναμε λιγο αργότερα αδρά.   Τι χρειάζονταν ;   Τα ΜΜΕ  , έναν υπουργό και ένα πρόθυμο λαό να τρώει ότι του σερβίρουν και η μπίζνα έγινε στο πιτς φιτίλι. Τα παραδείγματα είναι τόσα πολλά στον χώρο της υγείας που ο καθ ένας έχει να διηγηθεί τουλάχιστον ,μια ιστορία γιατρού που ζήτησε φακελάκι , περιττών εξετάσεων , αχρείαστων θεραπειών ακόμα και εγχειρίσεων.

  

  Περπατώ ανάμεσα στα ερείπια και θλίβομαι , θλίβομαι για τον άνθρωπο. Οι  ιερείς της αρχαίας εποχής σήμερα που εγώ πατώ στα απομεινάρια της επιχείρησης τους δεν είναι πια ούτε σκόνη όπως και εγώ σε 2000 χρόνια. Τελικά όσο και αν φοβόμαστε εμείς οι άνθρωποι τον θάνατο αποδεικνύουμε πόσο λίγο αγαπάμε την ζωή. Γιατί αν κάποιος την αγαπάει την κάνει πιο όμορφη και πιο δίκαιη  τόσο γι αυτόν όσο και για τους γύρω του. Στρέφει όλες του τις δυνάμεις και τους πόρους του σε αυτό.

  Περπατώ και φαντάζομαι σαν παιδί αγνά έναν κόσμο που όλοι του οι πόροι θα χρησιμοποιούνταν για την καταπολέμηση των ασθενειών και το καλό της ανθρωπότητας. Που η περίθαλψη θα ήταν ανθρώπινο δικαίωμα χωρίς κόστος , χωρίς ασφαλιστικά ταμεία , χωρίς φακελάκια. Έτσι γιατί απλά μας αξίζει.   Όσο πλούτο κι αν συγκέντρωσαν οι ιερείς , οι μάγοι , ο κλήρος , οι επίορκοι γιατροί και οι φαρμακευτικές εκμεταλλευόμενοι τον ανθρώπινο φόβο στην πραγματικότητα δεν κατάφεραν τίποτε παραπάνω απ το να παρατείνουν τον φαύλο κύκλο της ανθρώπινης εκμετάλλευσης ανθρώπου προς άνθρωπο.  

  Στο παιχνίδι αυτό αναμειχτήκαν ανά τους αιώνες και συνεχίζουν να το κάνουν οι τρεις στυλοβάτες της εξουσίας . Πολιτική , θρησκεία και φυσικά το Κεφάλαιο

Βασικά δεδομένα ήταν και παραμένουν :

1. Η εκμετάλλευση του ανθρώπινου φόβου (μετατρέποντας ένα δικαίωμα σε προϊόν προς πώληση)
2. Η σωστή περίθαλψη είναι ταξικό προνόμιο (από ράντζα σε βρώμικα κρατικά νοσοκομεία  ή σκηνές των γιατρών χωρίς σύνορα μέχρι υπερσύγχρονες κλινικές ανάλογα με το βαλάντιο)

Γιατί πίσω ακόμα και από θαυμαστά έργα της αρχαιότητας κρύβονται οι μεγαλύτερες ανθρώπινες αδυναμίες...